Biktima hezitzaileak BAMen. Memoria, hezkuntza eta justizia
Memoriaren Egunaren ospakizunean eta Giza Eskubideen Egunaren harira, Begoñako Andra Mari Irakasleen Unibertsitate Eskolak (BAM) Euskadiko asmo politikoko indarkeriaren biktimen testigantzak hartu ditu.
Haur Hezkuntzako eta Lehen Hezkuntzako lehen mailako ikasle guztiek Eusko Jaurlaritzaren ADI ADIAN programan parte hartzen dute. Programa horren helburua da ikasgelan elkarrizketarako espazioak sortzea, biktimen esperientziatik abiatuta, gure historia hurbilera hurbiltzeko, sufrimendua aitortzeko, indarkeriari zilegitasun soziala kentzen eta bakea eta bizikidetza eraikitzen laguntzeko.
Pastoral Arloak bultzatutako eta Antropologia eta Gizartea eta Eskola irakasgaien curriculumean integratutako jarduera hau hiru unetan garatu da: testuinguru historiko eta etikoa Giza Eskubideen ikuspegitik; biktima baten testigantza entzutea; eta testigantza horren oihartzunak, esperientzia pertsonalean eta etorkizuneko irakasle gisa sakonduz.
Edizio honetan hiru testigantza entzun ahal izan ditugu. Nerea Barriosena, ETAk 1988ko irailaren 17an Santurtzin hil zuen Jose Luis Barrios Capetilloren alaba, Alberto Muñagorrirena, Errenterian 1982an ETAren atentatu batean bonba batek eztanda egin zion hamar urteko mutikoa, eta José Félix Marías Maturanarena, 1978an guardia zibilak balaz zauritua, bere laguna zen Jose Emilio Fernández hil zen autoari egindako metrailatze batean.
Nerea Barrios eta Alberto Muñagorri.
José Félix Marías Maturana
Bere testigantzan “bere bizitzako egunik txarrena” (horrela deitzen diote denek) eta indarkeriaren osteko sufrimendu urteak gogoratu dituzte.
Gorrotorik gabeko galera horiekin bizitzeko egin dituzten bilaketa eta prozesuak kontatu dituzte, “min gehien egiten duenarekiko gorrotoa norberari baitagokio”. Hirurek nabarmendu dute bizi izan duten esperientzia, biktima guztiak sufrimenduak (indarkeria erabili duena edozein izanda ere) batzen dituela deskubritu baitute eta bakearekiko eta bizikidetzarekiko konpromisoa adierazi dute, beren esperientzia partekatuz eta oroimena bizirik mantenduz.
Ikasleek eta irakasleek haiekin partekatu dituzte beren kezkak eta galderak, eta miresmena eta esker ona adierazi diete beren esperientzia partekatzean erakutsitako ausardiagatik eta eskuzabaltasunagatik, baita jarraitu beharreko eredu direla ere.
Nerea, Alberto eta José Felixen testigantzarekin amaitzeko, etxeanentzundakoa transmititzeko gonbidapena egin diete ikasleei, batez ere etorkizunean irakasle izango dituzten ikasleei. Ziur gaude esperientzia honek gure ikasleei lagunduko diela sufrimenduarekin enpatizatzen, indarkeriari zilegitasuna kentzen eta bakea, memoria eta elkarbizitza bultzatzen lagunduko duten jarrerak eta balioak gauzatuko dituzten lanbidean txertatzen eta ikasgelatik demokraziarako hezten laguntzen.
